حسادت عامل اختلاف:
«ان الدین عند اللَّه الاسلام و مااختلف الذین اوتوا الکتاب الا من بعد ما جاءهم العلم بغیاً بینهم» آل عمران، 19
دین در نزد خدا، اسلام (و تسلیم بودن در برابر حق) است و کسانى که کتاب آسمانى به آنان داده شد اختلافى (در آن) ایجاد نکردند مگر بعد از آگاهى و علم، آن هم به خاطر ظلم و ستم در میان خود .
بى عقلى منشأ اختلاف :
«تحسبهم جمیعاً و قلوبهم شتّى‏ ذلک بانّهم قوم لا یعقلون» حشر، 14
آنها را متّحد مى‏پندارى در حالى که دلهایشان پراکنده است این به خاطر آن است که آنها قومى هستند که تعقّل نمى‏کنند .

ناپاکى روح عامل اختلاف:
قال على علیه السلام : «انّما انتم اخوان على دین اللَّه ما فرّق بینکم الّا خبث السرائر و سوء الضّمائر فلا توازرون و لا تناصحون و لا تباذلون و لا توادّون» .
همانا شما برادران دینى مى‏باشید، ناپاکى درون و باطن زشت و بد شما را از هم جدا مى‏کند که در نتیجه جدایى یکدیگر را کمک نمى‏کنید خیرخواه یکدیگر نیستید و بخشش به یکدیگر ندارید و همدیگر را دوست ندارید . (شرح نهج‏البلاغه ابن ابى الحدید 7 / 246)
نادانى عامل اختلاف:
قال على علیه السلام : «لو سکت الجاهل ما اختلف النّاس» .
اگر نادان خاموش شود مردم با یکدیگر اختلاف نمى‏کنند. (بحار 75 / 51)
 امیرالمؤمنین علیه السلام از اصحاب خود به خاطر تفرقه‏شان گلایه مى‏کند و مى‏فرماید: به خدا سوگند این واقعیت قلب انسان را مى‏میراند و دچار غم و اندوه مى‏کند که دشمنان اسلام در باطل خود وحدت دارند و شما در حق خود متفرق هستید ، زشت باد روى شما و از اندوه رهایى نیابید که آماج تیر بلا شدید، به شما حمله مى‏کنند، شما حمله نمى‏کنید و با شما مى‏جنگند، شما نمى‏جنگید، اینگونه معصیت خدا مى‏شود و شما راضى شدید . (نهج‏البلاغه خطبه 27)